Η Πρωτομαγιά, πέρα από τα λουλούδια, τις εκδρομές και τα στεφάνια, είναι πάνω απ’ όλα μια ιστορική ημέρα για τον κόσμο της εργασίας. Γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Μαΐου ως ημέρα τιμής στους αγώνες των εργατών για καλύτερες συνθήκες δουλειάς.

Αλλά πώς φτάσαμε στο σημείο να θεωρείται μη εργάσιμη ημέρα στην Ελλάδα; Πότε θεσμοθετήθηκε ως τέτοια; Και είναι τελικά επίσημη αργία ή όχι;

Η Πρωτομαγιά στην Ιστορία

Όλα ξεκίνησαν το 1886 στο Σικάγο, όταν οι εργάτες ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας οκτάωρη εργασία, ανθρώπινες συνθήκες και βασικά δικαιώματα. Οι κινητοποιήσεις εκείνες κατέληξαν σε βίαιες συγκρούσεις και νεκρούς, αλλά έγιναν το σύμβολο ενός παγκόσμιου εργατικού κινήματος.

Από τις αρχές του 20ού αιώνα, η Πρωτομαγιά γιορτάζεται σε πολλές χώρες ως ημέρα των εργατών, με διαδηλώσεις και απεργίες.

Στην Ελλάδα, ο πρώτος επίσημος εορτασμός έγινε το 1893 στην Αθήνα, ενώ το 1936, η Πρωτομαγιά στη Θεσσαλονίκη σημαδεύτηκε από τις αιματηρές διαδηλώσεις και τους νεκρούς καπνεργάτες.

Πότε έγινε επίσημα μη εργάσιμη;

Παρά την ιστορική της σημασία, η Πρωτομαγιά δεν θεωρείται “επίσημη δημόσια αργία” με βάση τη νομοθεσία, όπως π.χ. η 25η Μαρτίου ή η 28η Οκτωβρίου. Αντιθέτως, είναι εθιμική αργία, η οποία κατοχυρώνεται κάθε χρόνο με υπουργική απόφαση ή με συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Το 2016, με το άρθρο 14 του Ν. 4468/2017, θεσμοθετήθηκε ότι εάν η 1η Μαΐου συμπίπτει με Κυριακή, μετατίθεται η αργία σε άλλη εργάσιμη ημέρα, όπως συμβαίνει με τις τράπεζες και άλλους τομείς.

Άρα, η Πρωτομαγιά δεν είναι “τυπικά” υποχρεωτική αργία, αλλά με υπουργική απόφαση κάθε χρόνο, ορίζεται ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.

Πώς τη ζούμε σήμερα

Σήμερα η Πρωτομαγιά παραμένει μέρα συμβολισμού και διεκδίκησης, με πορείες, απεργίες, αλλά και εξορμήσεις στη φύση, μιας και συνδέεται πλέον και με την έλευση της άνοιξης. Οι περισσότεροι τη βιώνουν σαν παύση από την καθημερινότητα, χωρίς να χάνεται τελείως ο ιστορικός της χαρακτήρας.

Συμπερασματικά

Η Πρωτομαγιά είναι μια μέρα που ισορροπεί ανάμεσα στο σύμβολο του αγώνα και την ανάγκη για ξεκούραση. Δεν είναι θεσμοθετημένη εθνική αργία, αλλά κάθε χρόνο αναγνωρίζεται έμπρακτα ως τέτοια. Και όσο κι αν αλλάζουν οι καιροί, το νόημα της ημέρας παραμένει: ότι η εργασία αξίζει σεβασμό – και κάθε δικαίωμα είναι αποτέλεσμα διεκδίκησης.